Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest jedną z chorób przenoszonych przez kleszcze. Wywołują ją wirusy. Objawy pojawiają się tydzień do dwóch tygodni po ukąszeniu przez kleszcza. Początkowo choroba przypomina zwykłe przeziębienie lub grypę. Trwa kilka dni i ustępuje samoistnie.
Część pacjentów doświadcza niestety drugiego etapu choroby, który jest dużo bardziej poważny, bo dotyczy układu nerwowego.
Po 2-3 tygodniach od pierwszego etapu, wraca gorączka i pojawiają się silne bóle głowy, nadwrażliwością na bodźce, wymioty, zaburzenia świadomości, czucia i ruchu. Powrót do zdrowia jest powolny. Czasami w wyniku zakażenia dochodzi do trwałych następstw neurologicznych, jak np. porażeń kończyn.
W około 1 % przypadków choroba bywa śmiertelna.
Przebieg choroby u dorosłych zwykle jest bardziej poważny, niż u dzieci. Nie oznacza to jednak, że choroba nie jest groźna dla najmłodszych pacjentów. Opisano wiele przypadków ciężkiego przebiegu KZM u dzieci, ja w swojej pracy także widziałem kilka. Na świecie zdarzyły się
Najskuteczniejszą metodą ochrony przed KZM jest szczepienie.
Obszarami największego występowania kleszczy są wschodnie i południowe województwa Polski. Wirus KZM występuje jednak na terenie praktycznie całego kraju.
Kleszcze bytują nie tylko w lasach, ale także w parkach, a nawet w przydomowych trawnikach!
Każdy z nas, kto spędza czas poza domem, jest narażony na ukąszenie przez kleszcza, a tym samym, na zachorowanie na KZM. Dlatego warto się zaszczepić.
Dzieci można szczepić już po ukończeniu 1. roku życia.
W Polsce zarejestrowane są dwie szczepionki przeciwko KZM: FSME-Immun i Encepur, każda z nich występuje w wersji o mniejszej objętości przeznaczonej dla dzieci: FSME-Immun Junior i Encepur K. Encepur K stosuje się u dzieci w wieku od 1 do 11 roku życia, a FSME-Immun Junior u dzieci w wieku od 1 roku do 15 lat.
Obie szczepionki są szczepionkami inaktywowanymi, nie zawierają żywego wirusa, a zatem wskutek szczepienia nie możemy zachorować, ani zakazić innych osób wirusem pochodzącym ze szczepionki.
Już po podaniu jednej dawki szczepionki odporność wytwarza ponad 90% zaszczepionych, kolejne dawki zwiększają skuteczność do 99-100%. Pełny schemat szczepienia dla obu preparatów składa się z 3 dawek szczepionki. Pierwszą dawkę podaje się w wybranym dniu, drugą 1-3 miesięcy po pierwszej, a trzecią 5-12 (FSME-Immun) lub 9-12 (Encepur) miesięcy po drugiej.
Odporność utrzymuje się przez co najmniej 3 lata po szczepieniu.
Zaleca się więc stosowanie dawek przypominających: pierwsza dawka przypominająca 3 lata po zakończeniu podstawowego schematu, a kolejne dawki co 5 lat.
Jedna dawka szczepionki kosztuje około 150 zł.
Optymalnie jest rozpocząć szczepienie w miesiącach zimowych. Uważa się, że właściwa ochrona po szczepieniu pojawia się nie wcześniej, niż 14 dni po podaniu drugiej dawki, a dawka trzecia powinna być zaplanowana na początek sezonu aktywności kleszczy, czyli na wiosnę.
Jeżeli do wiosny zostało już mało czasu, dopuszcza się wykonanie szczepienia w schemacie przyspieszonym. Trzy dawki szczepionki Encepur można podać w schemacie 0-7-21 dni z dawką przypominającą już po roku, a FSME Immun w 0-14 dni-5 (12) miesięcy. Należy pamiętać jednak o tym, że skracanie odstępów między dawkami szczepionki obniża jej skuteczność. Wobec tego warto nie czekać na ostatnią chwilę i szczepienia zaplanować już teraz.
Jest to przeredagowany fragment wywiadu, którego udzieliłem dla blogerki Mama Pediatra. Zachęcam do przeczytania całego wpisu dostępnego tutaj oraz do śledzenia profilu Mama Pediatra! (klik)
Jak się ustrzec przed ukąszeniem przez kleszcza przeczytasz tutaj.
